آلودگی خاک؛ سمی در رگ‌های زمین

به گزارش رسانه GIMSATE، زمین، مهد تمدن و سرچشمه حیات، در آغوش خود گنجینه‌ای بی‌نظیر از خاک را جای داده است. خاکی که روزی بستر حاصلخیزی برای رویش گیاهان و زایش جانداران بود، امروزه در معرض تهدیدی هولناک به نام آلودگی قرار گرفته است. گویی سمی مهلک در رگ‌های این رکن حیاتی زمین تزریق شده و حیات را در آن به مخاطره انداخته است.

آلودگی خاک، داستانی غم‌انگیز از بی‌توجهی انسان به محیط زیست است. فعالیت‌های بی‌رویه انسانی، از جمله کشاورزی صنعتی، استفاده بی‌حد و حصر از کودها و سموم شیمیایی، دفع غیراصولی فاضلاب‌ها و پسماندها، و صنعتی شدن بی‌ضابطه، زخمی عمیق بر پیکره خاک وارد کرده است. این زخم، نه‌تنها حاصلخیزی خاک را از بین می‌برد، بلکه سمومی را به آن تزریق می‌کند که به سلامت انسان و جانداران دیگر آسیب می‌رساند.

آلودگی: زخمی بر پیکره زمین و تهدیدی برای حیات

آلودگی به ورود هر ماده یا انرژی مضر به محیط زیست اطلاق می‌شود که تعادل طبیعی آن را برهم زده و به سلامت انسان، جانوران و گیاهان آسیب می‌رساند. این آلاینده‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی مانند مواد جامد، مایع، گاز، گرما، صدا و نور باشند.

انواع آلودگی:

• آلودگی هوا: ورود آلاینده‌هایی مانند ذرات معلق، گازهای گلخانه‌ای، اکسیدهای گوگرد و نیتروژن، و ترکیبات آلی فرار به جو زمین.
• آلودگی آب: ورود آلاینده‌هایی مانند فاضلاب، سموم کشاورزی، مواد شیمیایی صنعتی، و پسماندهای حیوانی به منابع آبی.
• آلودگی خاک: ورود آلاینده‌هایی مانند کودها و سموم شیمیایی، پسماندهای صنعتی، و فاضلاب به خاک.
• آلودگی صوتی: انتشار صداهای بلند و ناخواسته از منابع مختلف مانند ترافیک، وسایل نقلیه، و ماشین‌آلات صنعتی.
• آلودگی نوری: انتشار نورهای مصنوعی بیش از حد از منابع مختلف مانند چراغ‌های خیابان، تابلوهای تبلیغاتی، و ساختمان‌ها.

علل و عوامل آلودگی:

• فعالیت‌های انسانی: فعالیت‌های انسان مانند کشاورزی صنعتی، استفاده بی‌رویه از منابع طبیعی، دفع غیراصولی فاضلاب‌ها و پسماندها، و صنعتی شدن بی‌ضابطه، نقش اصلی را در ایجاد آلودگی ایفا می‌کنند.
• رشد جمعیت: افزایش جمعیت و تقاضا برای منابع طبیعی، فشار بیشتری بر محیط زیست وارد می‌کند و به تشدید آلودگی منجر می‌شود.
• توسعه شهری: رشد بی‌رویه شهرها و افزایش تراکم جمعیت، به خصوص در کلانشهرها، منجر به افزایش آلودگی هوا، آب و خاک می‌شود.
• فقر و نابرابری: فقر و نابرابری اجتماعی، می‌تواند منجر به بی‌توجهی به مسائل زیست محیطی و افزایش آلودگی شود.

اثرات مخرب آلودگی:

• سلامت انسان: آلودگی می‌تواند منجر به بیماری‌های تنفسی، قلبی، عروقی، عصبی و سرطانی شود. همچنین، آلودگی بر سلامت کودکان، زنان باردار و افراد مسن تأثیر منفی می‌گذارد.
• محیط زیست: آلودگی، تنوع زیستی را کاهش می‌دهد، تعادل اکوسیستم‌ها را برهم می‌زند، و به تخریب منابع طبیعی مانند جنگل‌ها و آب‌های زیرزمینی منجر می‌شود.
• امنیت غذایی: آلودگی خاک و آب، امنیت غذایی را به خطر می‌اندازد و به کمبود و ناامنی مواد غذایی منجر می‌شود.
• تغییرات آب و هوایی: آلودگی هوا، با انتشار گازهای گلخانه‌ای، نقش مهمی در گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ایفا می‌کند.

راهکارهای مقابله با آلودگی:

• کاهش مصرف منابع: کاهش مصرف منابع طبیعی مانند آب، انرژی و مواد خام، به کاهش آلودگی کمک می‌کند.
• استفاده از منابع تجدیدپذیر: استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، به جای سوخت‌های فسیلی، به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند.
• مدیریت پسماند: مدیریت صحیح و اصولی پسماندها، از جمله بازیافت، کمپوست و دفع اصولی، از آلودگی محیط زیست جلوگیری می‌کند.
• ترویج حمل و نقل عمومی: ترویج استفاده از حمل و نقل عمومی و دوچرخه‌سواری، به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند.
• افزایش فضای سبز: افزایش فضای سبز در شهرها و مناطق مسکونی، به تصفیه هوا و کاهش آلودگی صوتی کمک می‌کند.
• آموزش و آگاهی‌رسانی: آموزش و آگاهی‌رسانی به مردم در مورد ضرورت حفظ محیط زیست و راهکارهای مقابله با آلودگی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
• قوانین و مقررات: وضع قوانین و مقررات سختگیرانه برای کنترل آلودگی و تشویق صنایع و افراد به حفظ محیط زیست، ضروری است.

آلودگی خاک: زخمی پنهان در رگ‌های زمین

در زیر پایمان، دنیایی پویا و حیاتی در حال نابودی است. خاکی که روزی مظهر حاصلخیزی و حیات بود، در حال تبدیل شدن به سمی مهلک برای سلامتی انسان و محیط زیست است. آلودگی خاک، قاتلی خاموش است که به آرامی ریشه‌های حیات را می‌خشکاند و زنگ خطری برای آینده‌ای ناگوار به صدا در می‌آورد.

تعریف آلودگی خاک:

آلودگی خاک به ورود هر ماده یا انرژی مضر به خاک اطلاق می‌شود که تعادل طبیعی آن را برهم زده و به سلامت انسان، جانداران و گیاهان آسیب می‌رساند. این آلاینده‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی مانند مواد جامد، مایع، گاز و ترکیبات شیمیایی باشند.

انواع آلودگی خاک:

• آلودگی شیمیایی: ورود مواد شیمیایی مانند کودها و سموم کشاورزی، پسماندهای صنعتی، فاضلاب، و مواد نفتی به خاک.
• آلودگی بیولوژیکی: ورود میکروب‌های مضر، قارچ‌ها، انگل‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا به خاک.
• آلودگی فیزیکی: ورود زباله‌های جامد، پلاستیک، و سایر مواد غیرقابل تجزیه به خاک.
• آلودگی رادیواکتیو: ورود مواد رادیواکتیو به خاک به دلیل فعالیت‌های هسته‌ای یا حوادث اتمی.

علل و عوامل آلودگی خاک:

• فعالیت‌های کشاورزی: استفاده بی‌رویه از کودها و سموم شیمیایی در کشاورزی، یکی از اصلی‌ترین علل آلودگی خاک است.
• فعالیت‌های صنعتی: دفع غیراصولی فاضلاب‌ها و پسماندهای صنعتی به خاک، منجر به آلودگی آن می‌شود.
• فاضلاب‌های شهری: دفع غیراصولی فاضلاب‌های شهری، به خصوص فاضلاب تصفیه نشده، می‌تواند خاک را آلوده کند.
• زباله‌های جامد: دفن غیراصولی زباله‌های جامد، به خصوص پلاستیک، در خاک، منجر به آلودگی آن می‌شود.
• فعالیت‌های معدنی: استخراج معادن و فرآوری مواد معدنی، می‌تواند خاک را به مواد شیمیایی و فلزات سنگین آلوده کند.

اثرات مخرب آلودگی خاک:

• کاهش حاصلخیزی خاک: آلودگی خاک، حاصلخیزی آن را از بین می‌برد و به مرور زمان، آن را به زمینی غیرقابل کشت تبدیل می‌کند.
• آلودگی آب و منابع غذایی: آلاینده‌های موجود در خاک، می‌توانند به آب‌های زیرزمینی و منابع غذایی نفوذ کنند و به سلامت انسان و جانداران آسیب برسانند.
• کاهش تنوع زیستی: آلودگی خاک، به مرگ میکروارگانیسم‌های مفید خاک و کاهش تنوع زیستی آن منجر می‌شود.
• خطرات سلامتی: تماس با خاک آلوده، می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلف، از جمله بیماری‌های تنفسی، گوارشی و عصبی شود.
• تغییرات آب و هوایی: آلودگی خاک، می‌تواند به انتشار گازهای گلخانه‌ای و تشدید تغییرات آب و هوایی کمک کند.

راهکارهای مقابله با آلودگی خاک:

• کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی: استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار مانند کشاورزی ارگانیک، به کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی و به تبع آن، به کاهش آلودگی خاک کمک می‌کند.
• مدیریت صحیح فاضلاب‌ها: تصفیه فاضلاب‌ها و دفع اصولی آنها، از آلوده شدن خاک جلوگیری می‌کند.
• بازیافت و کمپوست: بازیافت زباله‌ها و تبدیل پسماندهای آلی به کمپوست، از حجم زباله‌های دفن شده در خاک می‌کاهد و به حفظ سلامت آن کمک می‌کند.
• استفاده از مواد آلی: افزودن مواد آلی مانند کود حیوانی و کمپوست به خاک، به افزایش حاصلخیزی آن کمک می‌کند.
• افزایش فضای سبز: پوشش گیاهی، از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند و به حفظ سلامت آن کمک می‌کند.
• قوانین و مقررات: وضع قوانین و مقررات سختگیرانه برای کنترل آلودگی خاک و تشویق صنایع و افراد به حفظ آن، ضروری است.

منابع آلودگی خاک: زخمی پنهان از فعالیت‌های انسانی

در زیر پایمان، دنیایی پویا و حیاتی در حال نابودی است. خاکی که روزی مظهر حاصلخیزی و حیات بود، در حال تبدیل شدن به سمی مهلک برای سلامتی انسان و محیط زیست است. آلودگی خاک، قاتلی خاموش است که به آرامی ریشه‌های حیات را می‌خشکاند و زنگ خطری برای آینده‌ای ناگوار به صدا در می‌آورد.

منابع اصلی آلودگی خاک:

• فعالیت‌های کشاورزی:
  • استفاده بی‌رویه از کودها و سموم شیمیایی: استفاده بیش از حد از کودها و سموم شیمیایی در کشاورزی، یکی از اصلی‌ترین علل آلودگی خاک است. این مواد شیمیایی، نه تنها حاصلخیزی خاک را در کوتاه‌مدت افزایش می‌دهند، بلکه در بلندمدت، به ساختار خاک آسیب می‌رسانند، میکروارگانیسم‌های مفید آن را از بین می‌برند و به آلودگی آب‌های زیرزمینی و منابع غذایی منجر می‌شوند.
  • استفاده از کودهای حیوانی: استفاده نادرست و غیر اصولی از کودهای حیوانی، می‌تواند منجر به ورود عوامل بیماری‌زا، نیترات‌ها و فسفات‌ها به خاک شود و به آلودگی آن منجر شود.
  • آبیاری با فاضلاب: آبیاری مزارع با فاضلاب تصفیه نشده یا فاضلاب صنعتی، می‌تواند خاک را به مواد شیمیایی، فلزات سنگین و میکروب‌های مضر آلوده کند.
• فعالیت‌های صنعتی:
  • دفع غیراصولی فاضلاب‌های صنعتی: دفع فاضلاب‌های صنعتی بدون تصفیه مناسب، می‌تواند خاک را به مواد شیمیایی سمی، فلزات سنگین و ترکیبات آلی فرار آلوده کند.
  • ریزش مواد شیمیایی: ریزش تصادفی مواد شیمیایی از کارخانه‌ها و مخازن ذخیره‌سازی، می‌تواند منجر به آلودگی گسترده خاک در یک منطقه شود.
  • فعالیت‌های معدنی: استخراج معادن و فرآوری مواد معدنی، می‌تواند خاک را به فلزات سنگین، مواد رادیواکتیو و اسیدها آلوده کند.
• فاضلاب‌های شهری:
  • دفع غیراصولی فاضلاب‌های شهری: دفع فاضلاب‌های شهری بدون تصفیه مناسب، می‌تواند خاک را به میکروب‌های مضر، مواد شیمیایی و نیترات‌ها آلوده کند.
  • لجن فاضلاب: استفاده نادرست از لجن فاضلاب به عنوان کود، می‌تواند منجر به ورود مواد شیمیایی و فلزات سنگین به خاک شود.
• زباله‌های جامد:
  • دفن زباله‌های جامد: دفن زباله‌های جامد، به خصوص پلاستیک، در خاک، منجر به تجزیه ناپذیری آنها و ورود مواد شیمیایی مضر به خاک می‌شود.
  • زباله‌های الکترونیکی: دفع غیراصولی زباله‌های الکترونیکی، می‌تواند خاک را به فلزات سنگین و مواد شیمیایی سمی آلوده کند.
• سایر منابع:
  • باران‌های اسیدی: باران‌های اسیدی ناشی از آلودگی هوا، می‌توانند خاک را به اسیدها و فلزات سنگین آلوده کنند.
  • فعالیت‌های عمرانی: فعالیت‌های عمرانی مانند ساخت و ساز و جاده‌سازی، می‌توانند خاک را به گرد و غبار، آلاینده‌های شیمیایی و زباله‌های ساختمانی آلوده کنند.

اثرات مخرب منابع آلودگی خاک:

• کاهش حاصلخیزی خاک: آلودگی خاک، حاصلخیزی آن را از بین می‌برد و به مرور زمان، آن را به زمینی غیرقابل کشت تبدیل می‌کند.
• آلودگی آب و منابع غذایی: آلاینده‌های موجود در خاک، می‌توانند به آب‌های زیرزمینی و منابع غذایی نفوذ کنند و به سلامت انسان و جانداران آسیب برسانند.
• کاهش تنوع زیستی: آلودگی خاک، به مرگ میکروارگانیسم‌های مفید خاک و کاهش تنوع زیستی آن منجر می‌شود.
• خطرات سلامتی: تماس با خاک آلوده، می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلف، از جمله بیماری‌های تنفسی، گوارشی و عصبی شود.

نجات خاک: گام‌هایی برای مقابله با قاتلی خاموش

در زیر پایمان، دنیایی پویا و حیاتی در حال نابودی است. خاکی که روزی مظهر حاصلخیزی و حیات بود، در حال تبدیل شدن به سمی مهلک برای سلامتی انسان و محیط زیست است. آلودگی خاک، قاتلی خاموش است که به آرامی ریشه‌های حیات را می‌خشکاند و زنگ خطری برای آینده‌ای ناگوار به صدا در می‌آورد. اما ناامید نشویم! با اقداماتی ساده و همگانی، می‌توانیم به نجات این رکن حیاتی زمین کمک کنیم.

اقدامات لازم برای کاهش آلودگی خاک:

1. کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی:

• استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار: کشاورزی ارگانیک، بیودینامیک و کم‌خاک‌ورزی، روش‌هایی هستند که به کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی و به تبع آن، به حفظ سلامت خاک کمک می‌کنند.
• استفاده از کودهای طبیعی: استفاده از کودهای حیوانی به‌صورت اصولی، کمپوست و کودهای سبز، جایگزینی مناسب برای کودهای شیمیایی هستند.
• کنترل آفات و بیماری‌ها به روش‌های طبیعی: استفاده از روش‌های بیولوژیکی مانند به‌کارگیری حشرات مفید و گیاهان دافع آفات، جایگزینی مناسب برای سموم شیمیایی هستند.

2. مدیریت صحیح فاضلاب‌ها:

• تصفیه فاضلاب‌ها: تصفیه فاضلاب‌های خانگی و صنعتی قبل از دفع، از آلوده شدن خاک به میکروب‌ها، مواد شیمیایی و فلزات سنگین جلوگیری می‌کند.
• استفاده از سیستم‌های فاضلاب تصفیه غیرمتمرکز: استفاده از سیستم‌های فاضلاب تصفیه غیرمتمرکز مانند سیستم‌های تصفیه فاضلاب خاکستری، می‌تواند به کاهش حجم فاضلاب دفع شده و به حفظ سلامت خاک کمک کند.
• استفاده از توالت‌های کم‌مصرف: استفاده از توالت‌های کم‌مصرف، به کاهش مصرف آب و به تبع آن، به کاهش حجم فاضلاب تولیدی کمک می‌کند.

3. بازیافت و کمپوست:

• بازیافت زباله‌ها: بازیافت زباله‌هایی مانند کاغذ، پلاستیک، شیشه و فلز، از حجم زباله‌های دفن شده در خاک می‌کاهد و به حفظ سلامت آن کمک می‌کند.
• تبدیل پسماندهای آلی به کمپوست: تبدیل پسماندهای آلی مانند ضایعات مواد غذایی، برگ‌ها و شاخه‌های درختان به کمپوست، نه تنها از حجم زباله‌ها می‌کاهد، بلکه به عنوان کودی طبیعی برای خاک نیز مفید است.

4. استفاده از مواد آلی:

• افزودن مواد آلی به خاک: افزودن مواد آلی مانند کود حیوانی به‌صورت اصولی، کمپوست و کودهای سبز، به افزایش حاصلخیزی خاک، بهبود ساختار آن و افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک کمک می‌کند.
• پوشش گیاهی: پوشش گیاهی، از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند، به حفظ رطوبت خاک کمک می‌کند و به عنوان منبع مواد آلی برای خاک عمل می‌کند.

5. افزایش فضای سبز:

• کاشت درختان: کاشت درختان در زمین‌های کشاورزی، باغ‌ها و حاشیه خیابان‌ها، به تثبیت خاک، جلوگیری از فرسایش آن و افزایش تنوع زیستی کمک می‌کند.
• ایجاد فضای سبز شهری: ایجاد فضای سبز در پارک‌ها، باغ‌ها و بام‌ها، به تصفیه هوا، کاهش آلودگی صوتی و افزایش کیفیت زندگی در شهرها کمک می‌کند.

6. قوانین و مقررات:

• وضع قوانین و مقررات سختگیرانه: وضع قوانین و مقررات سختگیرانه برای کنترل آلودگی خاک، تشویق صنایع و افراد به حفظ آن و مجازات متخلفان، ضروری است.
• حمایت از کشاورزان: حمایت از کشاورزان در استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار و ارائه یارانه برای خرید کودهای طبیعی و تجهیزات کشاورزی دوستدار محیط زیست، از جمله اقدامات لازم برای کاهش آلودگی خاک است.
• افزایش آگاهی عمومی: آموزش و آگاهی‌رسانی به مردم در مورد ضرورت حفظ خاک و راهکارهای مقابله با آلودگی آن، از اهمیت بالایی برخوردار است

مضرات و خطرات آلودگی خاک: زخمی پنهان با پیامدهای ناگوار

در زیر پایمان، دنیایی پویا و حیاتی در حال نابودی است. خاکی که روزی مظهر حاصلخیزی و حیات بود، در حال تبدیل شدن به سمی مهلک برای سلامتی انسان و محیط زیست است. آلودگی خاک، قاتلی خاموش است که به آرامی ریشه‌های حیات را می‌خشکاند و زنگ خطری برای آینده‌ای ناگوار به صدا در می‌آورد.

مضرات و خطرات آلودگی خاک:

1. کاهش حاصلخیزی خاک:

• از بین رفتن میکروارگانیسم‌های مفید: آلاینده‌های موجود در خاک، میکروارگانیسم‌های مفید خاک را از بین می‌برند و به مرور زمان، حاصلخیزی آن را کاهش می‌دهند.
• تغییر در ساختار خاک: آلاینده‌ها، ساختار خاک را تغییر می‌دهند و آن را به زمینی سفت و غیرقابل نفوذ تبدیل می‌کنند که برای رشد گیاهان مناسب نیست.
• کاهش تنوع زیستی: آلودگی خاک، به مرگ جانوران و میکروارگانیسم‌های موجود در خاک منجر می‌شود و تنوع زیستی آن را کاهش می‌دهد.

2. آلودگی آب و منابع غذایی:

• نفوذ آلاینده‌ها به آب‌های زیرزمینی: آلاینده‌های موجود در خاک، به مرور زمان به آب‌های زیرزمینی نفوذ می‌کنند و آنها را آلوده می‌کنند.
• ورود آلاینده‌ها به زنجیره غذایی: گیاهان، مواد مغذی و آب را از خاک جذب می‌کنند. اگر خاک آلوده باشد، این آلاینده‌ها وارد زنجیره غذایی می‌شوند و به سلامت انسان و جانوران آسیب می‌رسانند.

3. خطرات سلامتی:

• بیماری‌های تنفسی: تماس با خاک آلوده، می‌تواند منجر به بیماری‌های تنفسی مانند آسم و برونشیت شود.
• بیماری‌های گوارشی: مصرف منابع غذایی آلوده به آلاینده‌های موجود در خاک، می‌تواند منجر به بیماری‌های گوارشی مانند اسهال و استفراغ شود.
• سرطان: برخی از آلاینده‌های موجود در خاک، مانند فلزات سنگین و مواد شیمیایی، می‌توانند سرطان‌زا باشند.

4. اثرات زیست محیطی:

• کاهش تنوع زیستی: آلودگی خاک، به مرگ جانوران و میکروارگانیسم‌های موجود در خاک منجر می‌شود و تنوع زیستی آن را کاهش می‌دهد.
• تغییر اقلیم: آلودگی خاک، می‌تواند به انتشار گازهای گلخانه‌ای مانند متان و اکسید نیتروز منجر شود و به تشدید تغییرات آب و هوایی کمک کند.
• فرسایش خاک: آلودگی خاک، ساختار آن را ضعیف می‌کند و به فرسایش خاک منجر می‌شود.

5. اثرات اقتصادی:

• کاهش تولید محصولات کشاورزی: آلودگی خاک، حاصلخیزی آن را کاهش می‌دهد و به مرور زمان، به کاهش تولید محصولات کشاورزی منجر می‌شود.
• افزایش هزینه‌های تصفیه آب: آلودگی آب‌های زیرزمینی ناشی از آلودگی خاک، هزینه‌های تصفیه آب را افزایش می‌دهد.
• هزینه‌های مربوط به درمان بیماری‌ها: آلودگی خاک، می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلف در انسان و جانوران شود و به افزایش هزینه‌های مربوط به درمان آنها منجر شود.

منابع بین المللی برای تحقیق و مطالعه پیرامون آلودگی خاک:

سازمان‌های بین‌المللی:

• سازمان غذا و کشاورزی (FAO):https://www.fao.org/home/en
  • وب سایت FAO اطلاعات جامعی در مورد آلودگی خاک، از جمله علل، اثرات و راهکارهای مقابله با آن ارائه می‌دهد.
  • این سازمان همچنین گزارش‌ها، مقالات علمی و سایر منابع آموزشی در مورد این موضوع را منتشر می‌کند.
• برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP):https://www.unep.org/
  • UNEP بر روی طیف گسترده‌ای از مسائل زیست محیطی، از جمله آلودگی خاک، تحقیق و کار می‌کند.
  • این سازمان گزارش‌ها، مقالات علمی و سایر منابع آموزشی در مورد این موضوع را منتشر می‌کند.
• کنوانسیون استکهلم:https://www.pops.int/
  • کنوانسیون استکهلم یک معاهده بین‌المللی است که برای از بین بردن یا به حداقل رساندن انتشار آلاینده‌های آلی پایدار (POPs) مانند دی‌اکسین‌ها و PCBها که می‌توانند باعث آلودگی خاک شوند، طراحی شده است.
  • این وب سایت اطلاعات مربوط به کنوانسیون، از جمله متن آن، گزارش‌ها و مقالات علمی را ارائه می‌دهد.

پایگاه‌های داده:

• پایگاه داده جهانی خاک (GSOD):https://www.fao.org/3/i8195en/I8195EN.pdf
  • GSOD اطلاعات مربوط به خواص خاک در سراسر جهان را ارائه می‌دهد.
  • این پایگاه داده برای مطالعه آلودگی خاک و اثرات آن بر محیط زیست مفید است.
• پایگاه داده اطلاعات خاک جهانی (GSWDI):https://commission.europa.eu/about-european-commission/departments-and-executive-agencies/joint-research-centre_en
  • GSWDI اطلاعات مربوط به خاک در سراسر جهان را ارائه می‌دهد.
  • این پایگاه داده برای مطالعه آلودگی خاک و اثرات آن بر سلامت انسان مفید است.